TBMM Zelzele Araştırma Komitesi bugünkü toplantısında yer bilimci Prof Dr Naci Görür TMMOB Jeofizik Mühendisleri Escort Bayan Odası Jeoloji Mühendisleri Odası ve Mimarlar Odası temsilcilerini dinledi
Komisyon toplantısına çevrimiçi bağlanan Görür şunları söyledi
BU ETAPTAN SONRA ZELZELE TARTIŞMASININ YAPILMASINI HAKİKAT BULMUYORUM
Deprem ülkemizin en değerli sorunu bu Bayan Escort günlerde gündemi fazla meşgul ediyor Biz tahlil buluncaya kadar sarsıntı gündemi terk etmeyecek etmemeli Bir yer bilimci olarak bu evreden sonra sarsıntı tartışmasının fay tartışmasının yapılmasını gerçek bulmuyorum ‘Deprem nerede Escort olacak nasıl olacak ne vakit olacak ne büyüklükte olacak’ üzere konuşmalar yapılmasını pek faydalı bulmuyorum Bu tartışmalar bilim platformunun mevzusudur Kamuoyunu yanıltmaktan kamuoyunu tereddütte düşürmekten diğer manası olduğunu düşünmüyorum
Bir şeyi kabul etmemiz gerekiyor bunu da hiçbir kuşkuya mahal vermeden kabul etmeliyiz Türkiye genelinde bir zelzele ülkesinde ve ülkemizde rastgele bir yerde rastgele bir vakitte büyük bir sarsıntı olabilir Olduğunda da binlerce on binlerce insanımızı 1 2 dakika içinde kaybedebiliriz Yalın gerçek budur
DEPREMİ DURDURMAYACAĞIMIZA NAZARAN YAPMAMIZ GEREKEN ZELZELE DİRENÇLİ YERLEŞİM ALANLARI OLUŞTURMAKTIR
Bölge coğrafyasında zelzele 13 milyon sene evvel oluştu Daha milyonlarca sene de devam edecek Zelzele tartışmalarını ‘olacak mı olmayacak mı’ tartışmalarını bir tarafa bırakalım Sarsıntısı durdurmayacağımıza nazaran yapmamız gereken zelzele dirençli yerleşim alanları oluşturmaktır Türkiye nin sarsıntı probleminden kurtulabilmesinin tek yolu yerleşim alanlarını sarsıntı dirençli hale getirmektir
Deprem dirençli alanlar oluşturmak komplike ve sıkıntı olan bir şey değil Sarsıntılara bakıp zelzelelerle yüzleşip nerede yanılgı yaptığımızı ortaya koyarsak yani geçmişimizden ders çıkartırsak biz sarsıntı dirençli kentleri çok daha şuurlu inşa edebiliriz O kadar eskiye gitmeye gerek yok bugünkü sarsıntı bölgesine bir bakalım Orada neyi yanlış yaptık ki bu kadar insanı kaybettik Neyi yapmamız gerektiği orada gözüküyor
DEPREM DİRENÇLİ KENTLERİ ZELZELE YIKAMAZ BU KADAR ZAİYAT VEREMEZ
Deprem dirençli kentleri zelzele yıkamaz bu kadar zaiyat veremez Ölenler tesadüfen ölür Sarsıntı dirençli kentleri nasıl yapabiliriz bence bu komitenin konusu bu olmalıdır Bir kent 6 bileşene sahiptir Bunlardan birincisi idare sistemi ikincisi halk üçüncüsü altyapı dördüncüsü yapı stoku beşincisi etraf ve ekosistem altıncısı iktisattır
Demokratik ülkelerde kenti evvel bir vali tayin edilir bir de seçilmiş bir belediye lideri olur Bir valinin bir belediye liderinin zelzeleyle ilgili bilgi birikimi bir deneyimi bir afet idaresi bir tehlike idaresi sarsıntıya bir kent nasıl hazırlanır bunları bilmeyebilir Halbuki kent sarsıntıdan en fazla etkilenecek topluluk onun yöneticisinin o işe ilişkin bilgi birikiminin olması gerekir Yöneticiler atanmadan evvel gerekli eğitimden kesinlikle geçirilmelidir Zelzele ülkesinde temel bilgileri alman gerekir
ÜLKEMİZDE İSTANBUL HARİÇ HİÇBİR YERDE MİKRO BÖLGELEME MEVCUT DEĞİLDİR
Birincisi idare sistemi İdare bu işi yaparken elinde bir kılavuzun olması gerekir O kılavuzda mikro bölgelemedir Maalesef bizim ülkemizde İstanbul hariç hiçbir yerde mikro bölgeleme mevcut değildir İmara açacaksanız mikro bölgelemeyle yönetici o bölgede sıvılaşma var mı yok mu söyleyebilir Belediye liderinin bunu bilmesi lazım Kent idaresi çok kıymetli Asıl işveren tabiatın kendisi olacaktır kent idaresinde
HALKI EĞİTMEK ZORUNDAYIZ
İkincisi halk Bir kenti zelzele dirençli yapmak için halkı zelzele şuurlu zelzele kültürlü yapmak zorundasınız Sarsıntıda olabilecek yanlışlıklara mahzur halkın kendisi olmalıdır Bu da lakin sarsıntı kültürüyle olur Halkı eğitmek zorundayız medyayla kamu spotlarıyla okullarda bunu anlatmak zorundayız
DEPREM DİRENÇLİ BİR KENT YAPACAKSAK EVVEL ORANIN ALTYAPISINI ELDEN GEÇİRECEĞİZ
Üçüncüsü altyapı Bugünkü sarsıntı bölgesine bakın ne durumdalar Niçin Yanlış yapıldıkları için Tabiatın isteklerine nazaran yapılmadıkları için karşıladığımız şeyler Doğalgaz şebekeleri yangınlara neden oluyor içme suları kanalizasyona karışmış durumda Bu yaşanılmaz bir hale getiriyor Sarsıntı dirençli bir kent yapacaksak evvel oranın altyapısını elden geçireceğiz Bugün İstanbul da çok büyük ölçüde kanalizasyon şebekesinin çökeceğini düşünüyorum Sebebi yanlış materyal kullanmak
YAPI YÖNETMELİKLERİNE UYGUN BİNALAR YAPILMIŞ OLSAYDI BİNALARIMIZ SARSINTIDA BU KADAR BERBAT PERFORMANS VERMEZDİ
Dördüncüsü yapı stoku Evvel kentinizin yapı stokunu incelersiniz sarsıntı dirençli dirençli olmayan binaları belirlersiniz Bütün kentlerimizde ülkemizdeki yapı yönetmeliklerine uygun binalar yapılmış olsaydı bizim binalarımız sarsıntıda bu kadar makus performans vermezdi
DEPREMİN İKİ DAKİKADA ÖLDÜRDÜĞÜ BİNLERCE İNSANIN DAHA FAZLASINI BURADA YAYILAN HASTALIK YOK ETMEYE DEVAM EDER
Beşincisi etraf ve ekosistem Sarsıntı büyük etraf felaketidir Sarsıntı bölgesinde İstanbul bölgesinde hesapladığımız üzere 100 milyon tona varan moloz ortaya çıkıyor Sarsıntı olacak vilayette molozların hesaplamasını yapmazsanız gömülecek yerleri planlamazsanız o vakit bunları getirir rastgele dökersiniz Bu döküntülerin içinde ağır toksik kansorejen konsantrasyonlar olur Yağmur olunca bunlar toprağı kirletir toprak yer altı suyunu kirletir oradan denize karışır Sarsıntının iki dakikada öldürdüğü binlerce insanın daha fazlasını burada yayılan hastalık yok etmeye devam eder
EKONOMİNİN ÇARKLARI DURDU YARISI YA ÖLDÜ YA GÖÇ ETTİ
Altıncısı iktisat Zelzele çok büyük bir ekonomik felakettir Gaziantep Maraş a bakın O yörenin iktisat bölgesiydi Bugün iktisadın çarkları durdu Takımın yarısı ya öldü ya göç etti Pazarı kaybetti müşteriyi kaybetti O bölgeyi 10 15 senede tıpkı pozisyona getiremezsiniz
SİYASİ BAĞIMSIZLIĞINI DA KAYBEDER DİYE KAYGI EDİYORUM
Eğer İstanbul da beklediğimiz zelzele olursa Marmara Bölgesi Türkiye nin yüzde 60 ındaki ekonomik faaliyetlerin merkezi İstanbul daki iş dünyasının sarsıntıya hazırlıksızlığı nedeniyle Marmara daki iktisat çarkları durur Durması demek Türkiye nin ekonomik manada diz üstü çökmesi demek Türkiye diz üstü çökerse iktisat bağımsızlığını kaybeder siyasi bağımsızlığını da kaybeder diye tasa ediyorum
ÖNCELİKLE BİR AFET BAKANLIĞI KURULACAK
Altı husus saydım bunların hepsini yapmak mümkündür Öncelikle bir Afet Bakanlığı kurulacak Temelinde sarsıntı olur ancak iklimde gelir İklimde bizi vurmaya başlayacak O bakanlık muhakkak bir müddet bizim göz bebeğimiz olacak En fazla bütçenin verileceği bakanlık olacak Liyakate bağlı bir grup sistemiyle kurulacak Yıllık yahut 5 yıllık planlar dahilinde sarsıntı nesillerindeki yerleşim yerlerinde işe başlayacaktır 20 yıldır bütün Türkiye yi sarsıntı dirençli hale getirebiliriz Bunu yaptığımız takdirde biz özgür Türk milleti olarak ebediyete kadar bu topraklarda yaşarız İşimizi gücümüzü bile bırakmayız Anneler çocuklarının hayatından kaygı etmez okullarımız hastanelerimiz açık kalır Bunu çağdaş ülkeler başarmıştır bizde başarabiliriz her şeyimiz vardır
