Türk bilim insanları Antarktika’nın akabinde birinci Türk Arktik Bilimsel Seferi’nden getirilen örnekler üzerinde yaptıkları araştırmalarda Göztepe travesti tarımda istenmeyen bitkileri öldu rmek maksadıyla yaygın olarak kullanılan birtakım kimyasal unsurları zararsız hale getiren bir bakteri türu keşfetti
Araştırmaları için rotalarını Antarktika’nın yanı sıra Arktik Okyanusu’na çeviren Türk bilim Gümüşsuyu travesti insanlarının bu bölgeden elde ettikleri örnekler üzerindeki çalışmaları sonuç vermeye başladı
İTÜ Kutup Araştırmaları Uyg Ar Merkezi öncülüğünde bir grupla Türkiye İş Bankası sponsorluğunda Temmuz 2019’da gerçekleştirilen birinci Türk Arktik Halkalı travesti Bilimsel Seferi kapsamında toplanan örnekler üzerinde yürütülen araştırmalarda yeni bir bakteri çeşidi bulundu
Amasya Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarı Müdürü Doç Dr Sevgi Maraklı Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziraî Biyoteknoloji İstanbul travesti Kısmı Dr Öğretim Üyesi Yılmaz Kaya Bitki Müdafaa Kısmı Öğretim Üyesi Doç Dr Hasan Murat Aksoy ile TÜBİTAK Post Doktora Araştırmacısı Dr Mohamed Edbeib’in yürüttükleri proje kapsamında bulunan bakterinin tarımda İzmir travesti kullanılan birtakım kimyasal unsurları zararsız hale getiren bir çeşit olduğu tespit edildi
Tarımsal ve çevresek biyoteknoloji çalışması
Doç Dr Sevgi Maraklı yaptığı açıklamada Arktik bölgesine yönelik araştırma projeleri kapsamında 13 26 Temmuz 2019’da Svalbard Adası ve etrafından örnekler toplandığını söyledi
Maraklı Çalışmamızın emeli birinci Türk Arktik Bilimsel Seferi’nde toplanan örneklerde tarımda yaygın kullanılan ve toprak kirlenmesine neden olan zehirli kimyasal bir unsurun tabiatta birikimini önleyen yahut daha az ziyanlı hale getiren bakterilerin tanımlanması bakterilerin bu güçlü etraf kurallarında canlılığını su rdu rmesini sağlayan hangi genlere sahip olduklarının moleku ler tekniklerle belirlenmesi ve bu bakterilerin ülkemiz bitkileri için ziyanlı olup olmadığının araştırılmasıdır dedi
Yaptıkları çalışmalarla bu bakterilerin ziraî biyoteknoloji ve çevresel biyoteknoloji açısından kullanılabilirliğini ortaya çıkarmayı hedeflediklerini belirten Maraklı toplanan örneklerde biyokimyasal moleküler ve biyoinformatik tahlillerin muvaffakiyetle gerçekleştirildiğini bildirdi
Seferlerle birlikte çalışmalar da arttı
Maraklı Arktik’te elde edilen örneklerle keşfedilen bakterinin daha evvel Antarktika’da bulunan bakteriyle benzerlik gösterdiğine dikkati çekerek Bununla bir arada yapılan biyokimyasal ve genetik tahliller de ‘izolat’ dediğimiz farklı saf mikroorganizmaların olduğu belirlendi Bu sonuçlarla hem Arktik hem de Antarktika’dan elde edilen örneklerde mukayeseli tahlil yapma imkanımız da oldu diye konuştu
Yaptıkları çalışmanın Türkiye’nin kutup araştırmaları açısından ehemmiyet taşıdığını vurgulayan Maraklı şunları kaydetti
Yapılan seferlerin artmasıyla birlikte bitki hayvan ve mikroorganizma çeşitliliğiyle ilgili yapılan bilimsel çalışmaların da çoğalması ülkemizin bu alanda kelam sahibi olması açısından son derece değerli Tarımda istenmeyen bitkilerin öldürülmesi için yaygın olarak kullanılan kimi ilaçlar etraf kirliliğine sebep olmaktadır ve insan sıhhatini da tehlikeye sokmaktadır Tabiata ve beşere ziyan veren bu ve gibisi unsurlara karşı bakteriler üzere yalnızca bunlar üzerinde tesirli olan fakat tabiata ziyanı bulunmayan canlıların kullanılması ‘biyoremidasyon’ ismi verilen kirlenmenin biyolojik yollarla güzelleştirilmesini amaçlayan bilim alanının çalışma bahsidir Projede tanımladığımız bakterinin de bu alanda rahatlıkla kullanılabileceği öngörülmektedir ve tarımda sürdürülebilirlik için izlenen etraf problemlerinin önlenebilmesi siyasetine katkı sağlayacağı düşünülmektedir
Örnekler üzerindeki çalışmalar devam edecek
Maraklı hem Antarktika hem de Arktik seferlerinde toplanan örnekleri koruma ettiklerini ve bu örneklerde tanımlanması gereken birçok bakteri olduğu bilgisini vererek bu alanda çalışmalarının devam ettiğini bir sonraki amaçlarının ise kuzey ve güney kutup bölgelerinden elde edilen bakteriler ortasındaki benzerlik ve farklılıkları daha ayrıntılı belirlemek olduğunu lisana getirdi
Keşfedilen yeni bakterilerin ziraî biyoteknoloji açısından değerlendirileceğini söz eden Maraklı bunların yanı sıra yeni kurulan TÜBİTAK Kutup Araştırmaları Enstitüsü Malezya Teknoloji Üniversitesi ve Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı ile ortak projeler üzerinde çalışmayı planladıklarını da kelamlarına ekledi